Muhalefetten ‘dezenformasyon’ teklifine şerh: Seçime gidilirken yol temizliği

CHP şerhinde teklif toplumsal muhalefeti bastırma yasası Escort Esenler ve sansür yasası olarak nitelendirildi Şerhte teklifin oldubitti tekniği ile seçimler öncesi hayata geçirilmesinin amaçlandığı belirtilerek şu değerlendirmede bulunuldu Teklifin hazırlanış sürecinde sivil toplumun meslek örgütlerinin görüşlerine başvurulmadığı üzere muhalefet de bu sürecin dışında tutulmuş hususun asıl muhatabı olan Dijital Mecralar Kurulu dahi sürece dâhil edilmemiştir Bu kadar kapsamlı ve teknik bir teklifin kıymetlendirilmesi için kâfi mühlet verilmemiştir Hatta bu durum Komisyon a katılan sivil toplum kuruluşları tarafından da lisana getirilmiştir Kurul sürecinde teklifin daha ayrıntılı incelenmesi ilgili kurum ve kuruluşların sivil toplumun üniversitelerin görüşlerinin alınması için alt komite kurulması teklifimiz kabul görmemiştir

TEKLİFTE GENİŞ TANIMLANMIŞ CÜRÜM TİPLERİ MEVCUT

Muhalefet şerhinde dezenformasyonla çaba ettiği tez edilen teklifte direkt ve dolaylı olarak bir dezenformasyon tarifi yapılmadığının altı çizilerek Teklif sansür ve oto sansüre yol açacak söz ve basın özgürlüğünü daha da daraltacak düzenlemeler barındırmaktadır Teklifte ziyadesiyle geniş tanımlanmış bir kabahat tiplemesi mevcuttur Hangi bilginin ne seviyede halkı aldatıcı bilgi olarak değerlendirileceği büyük bir belirsizlik taşımaktadır Fakat bu hususun düzenlenmesinde tabir ve haber alma özgürlüklerinin zedelenmemesi öncelikli gayelerden biri olmalıdır denildi

İFADE VE HABER ALMA ÖZGÜRLÜĞÜNE KELEPÇE VURULMAK İSTENMESİ KABUL EDİLEMEZ

Türkiye nin demokrasi karnesinin iktidar eliyle günden güne berbata götürüldüğü son 20 yıldır özgürlükler bağlamında geriye gidildiği söz edilen şerhte şu noktalara dikkat çekildi Böylesi bir ortamda internete tabir ve haber alma özgürlüğüne kelepçe vurulmak istenmesi kabul edilemez Yapılacak olan düzenlemenin çağdaş demokrasi prensipleri çerçevesinde tüm paydaşların sürece dahil olduğu hususun tüm boyutları ile uzun uzadıya tartışılıp olgunlaştırılabildiği çoğulcu bir bakış açısı ışığında vatandaşların temel hak ve özgürlüklerini basın özgürlüğünü teminat altına alacak bir halde yapılmasıdır

ÖZGÜRLÜKLERİN BÜSBÜTÜN ORTADAN KALDIRILMASINA YOL AÇACAK

HDP nin muhalefet şerhine nazaran de kanun teklifi hiçbir tahlil getirmeyeceği üzere yeni sıkıntılar yaratacak Şerhte düzenlemenin antidemokratik ve yasaklarla dolu olduğuna dikkat çekilirken halkı aldatıcı bilgiyi alenen yayma ile kamu barışını bozmaya elverişli hatalarının tespitinin de mümkün olmadığı kaydedildi Teklifte yer alan 29 hususun toplumsal medya paylaşımlarını amaç aldığı belirtilen şerhte şunlar tabir edildi Kanun teklifinde yer verilen gerçeğe aykırı kamu barışını bozmaya elverişli üzere tespiti mümkün olmayan bir düzenleme ile halkı ve muhalif bütün kesitleri susturmaya yönelik ve haber alma özgürlüğünü kısıtlayan birtakım değişiklikler öngörmektedir Türkiye de siyasi faaliyetlerin neredeyse tümünün kriminalize edildiği bir ortamda bu yasal düzenleme ile esasen hudutlu olan özgürlüklerin büsbütün ortadan kaldırılmasına neden olacaktır Ayrıyeten 29 husus de çok önemli keyfi uygulamaları da beraberinde getirecek olan bir konudur Kanun teklifinin anayasaya açıkça ters olduğunu söylemek mümkündür

‘ORTA ÇAĞ’DAN KALMA BİR SİYASAL SİSTEMDE ISRAR EDİLİYOR’

HDP şerhinde kelam konusu yasa teklifinin tek gayesinin seçime gidilirken bir yol paklığı gerçekleştirmek olduğu belirtildi Bu kanun teklifiyle yoksulluğun örtbas edilmek istendiğini HDP ye açılan kapatma davasına karşı yükselen itirazların baskılanmak istendiğini cezaevlerindeki azapların saklanmak istendiğini kaydeden HDP şerhinde şöyle denildi Bu tıp yasalar Orta Çağ dan kalma bir siyasal sistemde ısrar etmekten diğer bir şey değildir Özgürlükçü ve iştirakçi bir sistemden uzak otoriter bir anlayışın hâkim kılınması uğraşıdır Demokratik bir devletin oluşması için en kıymetli erklerden biri olan medya ayağı büsbütün denetim altına alınıyor Hükûmet siyasal iktidar bu antidemokratik süreçleri kendi eliyle yürütüyor

‘DÜZENLEME ANTİ DEMOKRATİK TABLONUN ORTAYA ÇIKMASINA YOL AÇACAK’

İYİ Parti nin muhalefet şerhinde de kanun teklifinin basın çalışanlarıyla meslek odalarıyla platform işletmecileri ve sivil toplum kuruluşlarıyla istişare edilmeden hazırlandığı hatırlatıldı Kelam konusu kanun teklifiyle Anayasa nın birçok unsurunun göz gerisi edildiği belirtilen şerhte şu sözlere yer verildi Anayasası nın 22 nci unsurundaki haberleşme hürriyeti 26 ncı unsurundaki düşünceyi açıklama ve yayma hürriyeti ve 28 nci hususla teminat altına alınan basın hürriyeti göz arkası edilmektedir Kanun teklifiyle internet ortamında yapılmak istenen düzenlemeler dezenformasyonla çaba edilmesi argümanı ile vatandaşların hak ve özgürlüklerinin kısıtlanmasına ve anti demokratik bir tablonun ortaya çıkmasına yol açacaktır

TEKLİF TOPLUMSAL MEDYANIN SEÇİM SIRASINDA BASKI ALTINA ALINACAĞI ARGÜMANINI GÜÇLENDİRDİ

Şerhte ayrıyeten düzenlemenin seçim öncesi gündeme getirilmesinin toplumsal medyanın seçim sırasında baskı altına alınacağı argümanını güçlendirdiğine işaret edildi Bu savları ortadan kaldırmak maksadıyla kanun teklifinin tüm hususlarının 1 Ocak 2024 tarihinde yürürlüğe girmesi tekliflerinin de reddedildiğine vurgu yapılan şerhte Bu kanun teklifiyle yeni kabahatler ortaya konularak halkın söz özgürlüğü kısıtlanmaktadır Teklifte sansürü gizlemek için çeşitli hata etiketlerinin kullanıldığı da görülmektedir İktidar partisinin bugün toplumsal medya üzerine görüşleri sansür siyasetleri toplumsal medyayı engelleme uygulamaları Avrupa Birliği ülkelerindekilerden çok Rusya Federasyonu ndaki baskıcı uygulamaları çağrıştırmaktadır denildi