Melike Sargın
Frederick Maupome tarafından kaleme alınan ve Uçanbalık Yayınları’ndan çıkan ‘Duvar’, çocukların tüm ilgilerini etkileyecek duvar sıkıntısını fark etmelerini amaçlıyor. Müellifimiz, oluşan bu duvarların nasıl oluştuğunu ve o duvarların yok oluş sürecini etkileyici ve güçlü bir metinle anlatıyor. Bu güçlü metin Stephane Senegas’ın inanılmaz çizimleri ile birleşince ortaya çıkan bu yapıta hayranlık duymamak neredeyse imkansız. Çizimleri ve metni ile kural dışı olan bu eser, birebir vakitte çocuklar için ideoloji atölyelerinde ve düşünme atölyelerinde, çemberde yerini alacak olan nitelikli bir çocuk kitabı örneğidir.
Öykümüze gelirsek şayet… Müellifimiz kitabın birinci sayfasındaki birinci cümlelerine şöyle başlıyor; “Başlangıçta yalnızca bir çizgiydi. Zar sıkıntı fark ediliyordu. Bahçeyi yerden göğe bölen ince bir çizgi”.
Duvar, Frederic Maupome, 52 syf., Uçanbalık Yayıncılık, 2020. Bahçede çizgi oynayan çocukların oyunlarının ortasında bir çizgi belirir. Pekala sonra ne mi olur? Bu incecik çizgi vakitle yükselen, git gide büyüyen ve aşılması güç bir duvar haline gelir. Öylesine büyür ki çizgi, yerden göğe kadar uzanır. Duvar büyür ve bizler küçülürüz. Ancak sonra duvarda bir çizgi oluşur. Zar sıkıntı fark edilen bu çizgiye diğer çizgiler de eklenir. Bir çizgi, iki çizgi… Çizgiler çatlak olur. Çatlaklar ise oyuk ve duvar sarsılır. Öyküden anlaşılan ve anlatılmak istenen kavramların başında hudut dediğimiz o çizgilere vurgu yapılıyor. Toplumsal ilgilerimizde, hayatımızın her alanında çocukluğumuzdan itibaren bir halde çizdiğimiz, kendimizi bir alana sıkıştırdığımız, bizi hapseden sınırlar… Bazen her şeyi bir kafesin ya da kutunun içine hapseden çizgiler ve sonlar. Bu çizgilerle oluşturduğumuz duvarları birden fazla vakit farkında olmadan oluşturuyoruz. İnsanları fikirsel olarak, görünüş olarak, statü olarak ayıran, ülkeleri, milletleri birbirlerinden ayıran ve daha sayamayacağımız kadar birçok duvarla iç içeyiz. İşte bu kitaptaki temel emellerden biri, çocukların bu duvarların varlığından küçük yaşlarda haberdar olmaları ve bunun üzerine düşünmeleri, sorgulamaları, tartışmaları ve birebir vakitte farkındalıklarını arttırmaları.
Hem içeriğiyle hem de çizimleri ile epeyce düşündürücü olan, bir solukta okuyup geçilemeyecek bir metne ve şahane görsellere sahip olan bu yapıtı çocuklarla birlikte okumalı ve kitabın görselleri üzerinde de durmalıyız. Çocukların soru sormalarına, sorgulamalarına da bu sayede kapı aralayabiliriz.
