İZMİR TMMOB İzmir Vilayet Uyum Heyeti İKK Aliağa Gemi Söküm Tesisleri’nde söküm sürecinin gerçekleştirilmesi hedefi Escort Kadıköy ile Türkiye’ye getirilmek üzere olan uçak gemisi NAe Sao Paulo ile ilgili tezler hakkında basın toplantısı düzenledi
TMMOB Mimarlar Odası İzmir Şubesi’nde düzenlenen basın toplantısında yapılan açıklamada Aliağa Bölgesin’de yaşanan Kadıköy Escort etraf ve halk sıhhatine yönelik aksiliklerin TMMOB Vilayet Uyum Şurası tarafından da yıllardır lisana getirildiği belirtildi
Aliağa Nemrut körfezinde yaklaşık 380 bin metrekare arazi üzerinde 22 adet gemi söküm tesisinde Kadıköy Escort Bayan yılda yaklaşık 900 bin ton hurda gemi söküldüğü ve parçalanarak özellikte demir çelik bölümü için hammadde girdisi sağlandığı söz edilen açıklamada gemi sökümünün yarattığı etraf kirliliği ve emekçi sıhhatine yönelik oluşturduğu risklerin bölge için önemli bir sorun olmaya devam ettiği vurgulandı
‘AVRUPA ÜLKELERİNDE TERCİH EDİLMİYOR LAKİN TÜRKİYE ÖNDER ‘
Hurda gemi söküm süreçlerinin etraf ve insan sıhhati açısından kirletici ögeler taşıması nedeniyle denetim altında bulundurulması ve etraf açısından gerekli tedbirlerin alındığı bölgelerde yapılması gereken çevresel riski yüksek faaliyet olduğun altı çizilen açıklamada şu sözlere yer verildi Genellikle 20 yaş ve üzeri gemilerin üretiminde izolasyon hususu olarak kullanılan asbestin sökülmesi süreksiz ve kesin depolanması hurda gemilerde faaliyet cinslerine nazaran farklı cinste atıkların ağır metallerin madensel yağların Poliaromatik Hidrokarbonların PAH Poliklorlü Bifenillerin PCB tehlikeli atıkların değerli ölçüde etraf kirliliği oluşturma riski bulunmaktadır
Açıklamada çevresel riski yüksek olan ve gerçekleştirilmesi halinde gerekli özel tedbirlerin alınması ve uygulanması maliyetleri de yüksek olan gemi söküm dalının Avrupa ülkelerinde tercih edilmediği lakin Türkiye nin Gemi Söküm Bölümünde önder olarak yer aldığı da belirtildi
NÜKLEER DENEMELERDE KULLANILDIĞI TEZİ
Uçak gemisi NAe Sao Paulo nun imal yılı da göz önünde bulundurulduğunda asbest ve radyoaktivite dahil olmak üzere kıymetli ölçüde tehlikeli ve ziyanlı atık içerdiği kelam konusu geminin savaş gemisi olması prestiji ile nükleer denemelerde kullanıldığının da sav edildiği tabir edilen açıklamada Yapım yılı ve teknolojisi göz önüne alındığında yüksek ölçüde tehlikeli ve ziyanlı atık içeren bu gemi ile ilgili argümanların gerçek olması halinde etrafa ve canlı ömrüne telafisi mümkün olmayan ziyanlar vereceği bilinen bir gerçektir denildi

Geminin alım fiyatının ton başına 75 dolar olduğu tez edildiği gemi Söküm Dalında ortalama metal fiyatının ton başına 450 dolar olduğunun bilindiğine dikkat çekilen açıklamada Satın alma fiyatı piyasa ortalamalarının çok altında olan bu geminin fiyatı ‘ucuzdur vardır bir hikmeti’ sorusunu da gündeme getirmektedir diye belirtildi
‘TEHLİKELİ ATIKLARDAN ARINDIRILMIŞ MIDIR ‘
Açıklamada şu sorulara da yer verildi
Geminin Avrupa da bulunan Gemi Söküm tesislerinde sökülmemesi Hindistan da bulunan tesislerde sökümünün gerçekleştirilememesi nedeni ile Aliağa nın seçildiği tezleri bulunmaktadır Hindistan ın sökmeyi kabul etmediği Gemiyi Aliağa da sökülmek üzere hangi münasebet ve şartlarla kabul edilmiştir
Etraf Kanunu nun 13 Unsuruna nazaran tehlikeli atıkların ithalatı yasaktır Tıpkı biçimde ülkemizin de taraf olduğu Tehlikeli Atıkların Hudut Çok Taşınması ve Bertaraf Edilmesinin Denetimine Ait Basel Kontratı de tehlikeli atık ithalatını yasaklamaktadır Kelam konusu gemi tehlikeli atıklardan ve kontamine olmuş yapılardan arındırılmış mıdır
Geminin 600 ton asbest içerdiğine ait savlar bulunmaktadır Asbeste dair rastgele bir inceleme yapılmış mıdır
Asbestten arındırıldığına dair rastgele bir bilimsel rapor bulunmakta mıdır Gemide kontrol yapılmış ise asbeste dair tahlil sonuçları nelerdir
Atık gemilerin ithalatı için bir mecburilik olan milletlerarası geçerliliği olan bir notifikasyon bulunmakta mıdır
‘TÜRKİYE’NİN ÇÖPLÜK HALİNE GELMESİ KABUL EDİLEMEZ’
Türkiye’nin atık ithalatı sürecinde Avrupa nın ürettiği lakin kendi topraklarında bertaraf etmediği öteki ülkelerin kabul etmediği atıkların gönderildiği bir çöplük haline getirilmesinin kabul edilemez olduğu vurgulanan açıklamada son olarak şöyle denildi
Gemi hakkındaki tezler ile ilgili olarak sorularımıza ilgili kurum kuruluş ve bireyler tarafından dokümanlarla birlikte karşılık verilmeden kamuoyu bilgilendirilmeden geminin ülkemiz karasularına girişine müsaade verilmemeli söküm süreci gerçekleştirilmemelidir Aksi durumda sürecin hukuksuzca yürütüldüğü ve fiili durumla tehlikeli atığın ülkemize sokulduğuna dair telaşlarımız pekişecektir Kamusal sorumluluğumuz yasa ve mevzuatımızın bize verdiği misyon ve sorumluluk kapsamında süreci takip edeceğimizi kamuoyuna duyururuz
AÇIK ARTIRMAYLA SATILDI
NAe Sao Paulo Türk gemi söküm tersanesi SÖK Denizcilik ve Tic A Ş yi temsilen açık artırmaya katılan Rio de Janeiro şirketi Cormack Marítima tarafından satın alındı Cormack Maritima Müdürü Jorge Cormack hizmet dışı bırakılan geminin mayıs haziran ayları ortasında Türkiye de sökülmek üzere gönderileceğini söyledi DUVAR