AK Parti Genel Lider Yardımcısı ve İktisat İşleri Lideri Nurettin Canikli muhalefetin eski Hazine ve Avcılar travesti Maliye Bakanı Berat Albayrak devrinde Merkez Bankası rezervlerinden harcandığı öne sürülen 128 milyar dolar ile ilgili 128 milyar dolar nerede sorusuna toplumsal medya hesabından cevap verdi
Canikli unsur husus yaptığı Avcılar travestileri açıklamasında 30 milyar doları ithalatçılar satın almış 2019 ve 2020 yıllarında toplam 36 milyar dolarlık altın ithalatı gerçekleştirildi 75 milyar doları Türkiye de yerleşik gerçek ve hukukî bireyler tarafından satın Travesti Avcılar alınmış Yani 75 milyar dolarlık TL cinsinden hesaplarını dolara çevirmişler Bu 75 milyar dolar Türkiye deki bankalarda hesaplarda durmaktadır Özel bölüm dış borcunu ödemek için 43 milyar dolar satın almış dedi
Canikli nin paylaşımında verdiği cevaplar şöyle
1 Bu soruyu cevaplamadan evvel iktisadın iki temel kuralını hatırlatalım
2 Doların fiyatı piyasada arz ve talep kaidelerine nazaran belirlenir
Piyasaya gelen doların ölçüsü talep edilen dolardan fazla olursa doların fiyatı düşer talep edilen doların ölçüsü piyasaya gelen dolardan fazla olursa doların fiyatı yükselir
3 İkinci kural konvertibil olarak ilan edilen bir paranın karşılığında talep edilen dövizi Merkez Bankası piyasa fiyatından satmak zorundadır Türk lirası da konvertibil bir paradır TL nin konvertibil olduğu 1990 yılında ilan edilmiştir
4 İktisat eğitimi veren okulların birinci sınıflarında öğretilen bu temel kuralları üzülerek hatırlatmak mecburiyetinde kaldık
5 Zira iktisat biliminin bu temel kurallarını görmezden gelerek 128 milyarı kime sattınız Düşük fiyattan mı sattınız üzere sansasyonel ve suçlayıcı sözlerle iktisatta kaotik bir ortam oluşturulmaya çalışılıyor
6 Temel sorumuza dönelim 128 milyar dolar nereye gitti Dolar ucuz fiyattan mı satıldı Birilerine peşkeş mi çekildi
Ayrıntılandıralım
Merkez Bankasının direkt yahut dolaylı olarak ticari bankalar üzerinden piyasaya verdiği dolarlar piyasada oluşan fiyattan satılır
7 Merkez Bankası doların fiyatını belirlemez Fiyat piyasada oluşur Merkez Bankası piyasada oluşan fiyattan dolar satar
Bu nedenle Merkez Bankasının doları ucuza yahut değerliye sattığına ait değerlendirmeler en hafif tabir ile cehalet eseridir
8 128 milyar doların nereye gittiğini olabildiğince kolaya indirgeyerek anlatmaya çalışalım
2019 ve 2020 yıllarında dolar kimlere satılmış
9 1a Cari açığın finansmanı için Merkez Bankası MB 30 milyar dolar döviz satmış 2019 da cari istikrar 6 8 milyar dolar 2020 de cari açık 36 8 milyar dolardır
Yani 30 milyar doları ithalatçılar satın almış 2019 ve 2020 yıllarında toplam 36 milyar dolarlık altın ithalatı gerçekleştirildi
10 1b 75 milyar doları Türkiye de yerleşik gerçek ve hukuksal bireyler tarafından satın alınmış Yani 75 milyar dolarlık TL cinsinden hesaplarını dolara çevirmişler Bu 75 milyar dolar Türkiye deki bankalarda hesaplarda durmaktadır
11 1c Özel bölüm dış borcunu ödemek için 43 milyar dolar satın almış özel kesimin 2018 in sonundaki toplam dış borcu 298 milyar dolar ilken 2020 nin sonunda 255 milyar dolara düşmüş
12 1d 2019 ve 2020 yıllarında 12 milyar dolar portföy yatırımcısının çıkışı olmuş Yani yabancı yatırımcı daha evvelki yıllarda Türkiye ye getirip TL ye çevirerek portföy yatırımında kullandığı dövizinin 12 milyar dolarlık kısmını dövize çevirip geldiği ülkeye geri götürmüştür
13 Yani 12 milyar dolarlık döviz satın almıştır
Bu dört kalemi topladığımızda 160 milyar dolara ulaşılmaktadır Bu sayı 128 milyar doların bir epey üzerindedir Bu durum MB’nin 2019 ve 2020 yıllarında 160 milyar dolar satış yaptığı manasına gelmiyor
14 Zira ödemelerin tahakkukunda dönemsel kaymalar ortaya çıkabiliyor
Bu tablo bize 128 milyar doların tamamının üstte belirtilen ödemelerin finansmanında kullanıldığını göstermektedir
15 Özetleyelim
”Ucuza dolar satıldı savı kocaman bir yalandır”
A 128 milyar doların 36 milyar doları ile altın ithal edilmiştir ve bu altınlar Cumhuriyet Altını bilezik ve gibisi yatırım aracı olarak Türk halkının evindedir
B 75 milyar doları Türkiye deki bankalarda gerçek ve hükmî bireylerin hesaplarında durmaktadır
16 C Özel kesim 43 milyar dolarlık yurt dışına olan döviz borcunu ödemiş
D Yabancı portföy yatırımcı 12 milyar dolar satın alarak yurtdışına çıkarmıştır
17 Tekrar hatırlatalım MB direkt ve dolaylı tüm döviz satışlarını piyasa fiyatından gerçekleştirmiştir Ucuza dolar satıldı argümanı kocaman bir palavradır
18 Döviz satışında hiç kimseye farklılık ve ayrıcalık yapılmamıştır Piyasanın işleyişi prestiji ile bu türlü bir durumun olması da aslında mümkün değildir
19 Bir doların dahi nereye satıldığı muhakkaktır MB’nin direkt yahut dolaylı olarak sattığı dövizi piyasadan satın alanların kimlikleri ve ne kadar döviz aldıkları devletin kayıtlarında yer almaktadır
20 Bu kara propagandayı ve dezenformasyonu gerçekmiş üzere sunmaya çalışan iftiracılara sesleniyorum Bildiğiniz somut bir şey varsa açıklayın yoksa susun Bu ülkeye ziyan veriyorsunuz
Sonuç prestiji ile her şey açık ve net 128 milyar dolar burada sizin aklınız nerede HABER MERKEZİ
