ANKARA- CHP Toplumsal Siyasetlerden Sorumlu Genel Lider Yardımcısı Prof. Dr. Yüksel Taşkın, alkol ve husus bağımlılığı ile davranışsal bağımlılık kapsamında yer alan oyun ve kumar bağımlılığına ait “Bağımlılıkla Uğraşa Yönelik Toplumsal Siyaset Önerileri” başlıklı rapor hazırladı.
Covid-19 salgını sürecinde bağımlıların karşılaştıkları sıkıntılara raporunda yer veren Taşkın, alkol ve husus bağımlılarının bir kısmının ilaç tedavisine ulaşamadığını, bir kısmının tedavilerini başlatamadığını, bir kısmının da tekrar husus kullanmaya başladığını söyledi.
‘ÖZEL AMATEM’LERE GİDEMEYENLER TIBBİ DAYANAKTAN YOKSUN KALDI’
AK Parti iktidarının 19 yıldır uyguladığı siyasetlerin Covid-19 salgını sürecinde yoksulluk, işsizlik, güvencesizlik üzere meseleleri daha da derinleştirdiğini söz eden Taşkın, “Covid-19 sürecinde alışılan toplumsallaşma biçimlerinden kopmanın, konuta kapanma üzere zorunlulukların yarattığı derin ruhsal sorunlar da giderek kendisini göstermektedir. Tüm bu badirelerin alkol ve husus bağımlılığını şiddetlendirdiğini gözlemlemekteyiz” dedi.
Alkol ve Husus Tedavi Merkezleri’nin (AMATEM) salgın devrinde pandemi hastanesi olarak hizmet verdiğini, bu nedenle alkol ve maddeyi bırakmaya çalışan, tıbbi takviyeye muhtaçlık duyan bağımlıların tedavi almalarının engellendiğini belirten Taşkın, “Covid-19 sürecinde devlete bağlı AMATEM’ler hizmet vermezken, özel psikiyatri hastanelerine bağlı AMATEM’ler hizmet vermeye devam etmiştir. Maddi durumu özel AMATEM’e gitmeye elverişli olmayanlar tıbbi dayanaktan yoksun kalmıştır. Yeşilay Danışmanlık Merkezi (YEDAM) danışan takibini online yürütme kararı almıştır. Lakin kullanıcıların çok azı internet erişimine sahip olduğu için takip görüşmeleri aksamıştır” sözlerini kullandı.
‘YÜZDE 40’ININ SİSTEMLİ BİR İŞİ YOK, YÜZDE 20’Sİ İŞSİZ’
Bağımlılıkta eğitim durumu, işsizlik ve gelir düzeyinin düşük olmasının kıymetli etkenler olarak sıralandığını belirten Taşkın raporunda, “2019 yılında unsur kullanımı nedeniyle tedaviye başvuranların eğitim durumlarına bakıldığında yüzde 88,2’sinin 1-8 yıl ortası eğitim aldıkları görülmektedir. Tedavi gören kullanıcıların çalışma durumlarına bakıldığında ise yüzde 40,2’sinin sistemli bir işinin olmadığı, yüzde 20,1’inin de işsiz olduğu anlaşılmaktadır. Sistemli bir işi olan kullanıcıların oranı ise yalnızca yüzde 34,4’tür” dedi.
‘AYLIK ORTALAMA GELİRLERİ MİNİMUM FİYATIN ALTINDA’
Uyuşturucu hatalarından ötürü haklarında isimli süreç yapılan 15 bin 328 kuşkulu ile yapılan anket sonuçlarına da yer verilen raporda şu sözler yer aldı:
“Kullanıcıların yüzde 54,5’inin nizamlı bir işi olduğu görülmekteyse de aylık ortalama gelirlerinin minimum fiyatın altında olduğu anlaşılmaktadır. Sistemli işi olduğunu söyleyenlerin geliri aylık ortalama 2 bin 766 TL’dir. Meslek durumuna bakıldığında ise yüzde 10,5’i kendisini emekçi, yüzde 6,2’si inşaat çalışanı, yüzde 5,2’si esnaf, yüzde 4,4 sürücü ve yüzde 73,7’si de öbür meslekler olarak tanımlamıştır. Ankete katılan husus bağımlılarının yüzde 30,9’u ise işsizdir ve yüzde 14,6’sı orta sıra çalışmaktadır. Orta sıra çalışanların aylık ortalama gelirleri ise bin 891 TL’dir. Bu kümenin meslek durumunu incelediğimizde ise yüzde 13,4’ünün yeniden personel olduğu görülmektedir.”
‘REHABİLİTASYON SÜREÇLERİ EKSİK BIRAKILIYOR’
Toplumsal Siyasetlerden Sorumlu Genel Lider Yardımcısı Taşkın, bağımlılığın önlenmesi için erken yaşta müdahalenin değerine vurgu yaparak, okullarda toplumsal hizmet modeli uygulamalarının hayata geçirilmesini önerdi. Bağımlılıkla gayrette AMATEM’lerin yetersiz kaldığını belirten Taşkın, arınma tedavisinden sonra bireylere ruhsal danışmanlık, küme terapisi üzere takviyelerin bir yıl boyunca verilmesini talep etti.
Toplumsal Siyasetlerden Sorumlu CHP Genel Lider Yardımcısı Yüksel Taşkın ‘OYUN VE KUMAR BAĞIMLILIĞI RİSKİ ARTIYOR’
Taşkın’ın raporunda üzerinde durduğu bir başka başlıksa oyun ve kumar bağımlılığı oldu. Kumar bağımlılığı riskinin ekonomik kriz ve artan yoksullukla birlikte en temel muhtaçlıklarını bile karşılayamayan personeller ortasında yaygınlaştığına dikkat çeken Taşkın, Türkiye’nin günde ortalama 7 saat 29 dakikasını internette geçirdiğini belirtti ve raporunda şu sözlere yer verdi:
“Telefonda en az bir kez oyun oynayanlar sıralamasında Türkiye, yüzde 49 ile dünyada birinci sırada yer almaktadır. Oyun oynama oranlarına gelince dikkate kıymet bir durum ortaya çıkmaktadır: Oyun oynamak için cep telefonunu tercih edenlerin oranı yüzde 55’tir ve bu oran ile ülkemiz dünyada birinci sıradadır. Türkiye’yi yüzde 53 ile Güney Kore ve Hindistan izlemektedir. Oyun oynama vakitleri ise 18-50 yaş aralığındaki kullanıcılar için şöyledir: Yüzde 67’si meskende dinlenirken, yüzde 38’i uyumadan evvel, yüzde 28’i trafikte, yüzde 24’ü meskende televizyon izlerken, yüzde 18’i okulda/işte, yüzde 11’i aile ve arkadaşları ile birlikteyken oyun oynamaktadır.
‘ŞANS OYUNLARI REKLAMLARI YASAKLANMALI’
Türkiye’de oyun ve kumar bağımlılığı yaygınlığı ile ilgili daha çok saha çalışması yapılması ve data toplanması gerekmektedir. ‘Şans oyunları’ ismi altında yapılan reklamların tüm mecralarda yasaklanması sağlanmalıdır. Davranışsal bağımlılık cinsleri ortasında olan oyun ve kumar bağımlılığının tedavisi için alkol ve husus bağımlılarından başka olarak farklı rehabilitasyon merkezlerinin kurulması gerekmektedir.”
‘ÇÖZÜM FAAL VE HAK TEMELLİ TOPLUMSAL DEVLET’
Raporunda, “İşsizliğin ve yoksulluğun azaldığı, toplumsal güvenlik şemsiyesinin kapsayıcı kılındığı ortamlarda bağımlılığın azalacağı bir gerçektir” sözlerini kullanan Taşkın, tahlil tekliflerine ait şunları söz etti: “Sosyal hizmetler ayağı güçlendirilmiş, faal, kapsayıcı ve hak temelli bir toplumsal devletin inşası için CHP olarak Aile Takviyeleri Sigortası’nı (ADS) hayata geçirerek bu mevzuda önemli bir yer oluşturacağımıza inanıyoruz. ADS’nin mantığı, yoksulluk sonu altında kalan ailelere dayanaklar sunarak yoksulluktan çıkmalarını (Sistem mezuniyeti) sağlamaktır. Mevcut durumda da belediyelerimiz toplumsal yardımları iki katına çıkarmakla kalmamış, güçlendirilmiş toplumsal hizmetler boyutunu öne çıkaran isabetli bir strateji oluşturmuşlardır. Toplumsal hizmetler boyutu güçlendirilmemiş bir sistem, birebir ve nakdi yardımlara sıkışır. Bu stil, kalıcı tahliller getirmekten uzaktır.” (DUVAR)
