Erşan Kuneri: Yaz, Yeşilçam’ını kendi getiriyor!

1980’de erotik sinemalar anıldığı üzere bıçakla kesilircesine kesildi mi Başka bir tartışma Sinemalar toplatılsa dahi bir biçimde elde kalanların yasa dışı yollardan gösterilmeye devam ettiğini düşünebiliriz ancak günün sonunda darbenin tüm bir topluma balyoz üzere indiği göz önüne alınırsa cümbüşte yeni yollara sapılması yeni furyalar doğması veyahut yapımcıların deneysel çalışmalara yönelmesi şaşırtan sayılmaz Sonuncusu biraz şaşırtan kabul edelim Ancak olmuş mu derseniz olmuş Ucundan kıyısından gerçeküstü öğeler bulabileceğimiz şiirsel diyebileceğimiz anlatımlara başvurulmuş

80’lerin sonunda Türk sineması görüntü sinemalara arabesk furyasına televizyon dizilerine karşı ağır bir yenilgi alıp havlu attı Bu hengâmede bu içe kapanış sürecinde deneysel arayışlardan fazla reklam dalına kapılanma dileği duyulduğunu kestirmek güç değil Sinema insanları çekilen onca siyasal zahmet yanında bir de ekonomik darboğaza girince soluklanma fırsatı doğan yerlere kaçıyorlar Erşan Kuneri üzere çaba eden az Kuneri’nin gayreti ise bize fikir veriyor elbet 80’lerin reklamcı ruhuna uygun bir şövalye Kuneri Yel değirmenlerine karşı savaşmasa da mızrak reklamı yapan cinsten Her yolu deneyen tırmalayan Sermaye biriktirme yolunda işçi Hani bugün modası geçmiş toplumsal medya sitelerinin biosunda yazıldığı haliyle kendi işinde patron luğun temellerinin atıldığı bir süreç 80’ler Siyasi baskı ve yasaklar ile hür piyasa ortasında tost olmuş bir toplumun müteşebbis ferdi Kuneri deniyor da deniyor İşini biliyor geriden dolanıyor

KARAKOMİK SERİSİNE 7 SİNEMA DAHA

Dizinin konusunu kısaca aktarmak için kolları sıvadığımızda hedefimize eremiyor fakat işte 80’lerin modasına uygun bir biçimde kolları sıvalı kalakalıyoruz zira Erşan Kuneri başı sonu muhakkak bir imalden çok Karakomik sinemaların devamı üzere düşünülmüş ve olaylar bir bütünlük gösterse de bağımsız öykücüklere ayrılıyor Kısa mühlet mahpus yatan Kuneri 1981’de tahliye olduğunda filmciliğe kaldığı yerden devam ediyor Daha doğrusu kaldığı yeri havalandırıp ortamda bir cam falan açarak

Donlu haliyle 20 sinemada uzunluk gösteren Kuneri pantolon giymeye karar veriyor ve bir anda sinema sevgisiyle dolup taşmaya başlıyor Erotik sinemalara tövbe eden Kuneri üretimci Muammer Zafer Algöz erotik periyottan rol arkadaşı Alev Ezgi Mola 80’lerin güzel oyuncusu İbrahim Tumtum Uraz Kaygılaroğlu Altın Oran Çağlar Çorumlu Ayhun Uşuk Bülent Şakrak okullu oyuncu Feriha Merve Dizdar ve dünyaya 40 sene önce gelse femme fatale karakterlere damga vuracak Seyyal Nilperi Şahinkaya ile bir yola giriyor Kah gülüp eğlenecekleri kah burulacakları lakin yoldaşlığı asla bırakmayacakları bir yola Kaç sinema çekiyorlar Kostümlü dramadan dehşete kamu spotu aksiyondan toplumsal içerikli köy sinemasına Harika kahramanlısından bol ağlamalısına Bıkıp usanmaksızın yeni bir yol arıyorlar ki bu durum Cem Yılmaz sinemalarının ortak özellikleri ortasında Yılmaz sinemalarda çoklukla geniş bir arkadaş kümesiyle hareket ediyor ve daima bir çıkış bir kurtuluş arıyor Erşan Kuneri dizisi için de komedyenin G O R A Arif V 216 Pek Yakında vb sinemaları üzere kolektif bir arayışın altını çizmekte diyebiliriz

YEŞİLÇAM ARKEOLOJİSİ Mİ DEVİR NOSTALJİSİ Mİ

Erşan Kuneri temelinde önemli bir potansiyel barındırıyor Dizi 70’lere değinilmese de o kaotik ortamda patlamış seks sinemaları furyasının sinema üzerindeki yıkıcı tesirlerine eğiliyor Tekrar Yeşilçam’ın final dediği 80’lere hâkim kültürel iklim dolaylı dahi olsa dizide değerli bir yer tutuyor Lakin bu noktada iki sorun ile karşılaşıyoruz Yılmaz’ın Yeşilçam’a yaklaşımını bir bakışta kestiremeyişimiz birinci sorun Ele alınan tiplerin tamamı Yeşilçam’da bir devir var olmuş ne kadar karton dursalar da gerçeklikle ilgisini pek sorgulamayacağımız tipler Burada tahminen Yılmaz’ın sinemamıza düşkünlüğünden kaynaklı geriye dönük güçlü çıkarımlara vardığını veyahut işinin ehli bir danışman grubuyla çalıştığını öne sürebiliriz Fakat Yeşilçam’ın muhakkak tiplemelere sıkıştırılarak ele alınması ona nasıl yaklaşıldığı sorusuna götürüyor bizi Yılmaz Yeşilçam’ı olumlayıp duygusal bir çerçevede yorumluyor mu yoksa eksiği gediğiyle bir fotoğrafını çekip parodileştirmekle mi ilgileniyor

Soru başka yandan Yılmaz bu diziye ne kadar güldürü yapmak ne kadar bildiri vermek korkusuyla girişti biçiminde sorulabilir Bildiri vermeyi sevdiğine bu halini vakit zaman tiye alsa dahi hikayelerinde pozitif duygular aktardığına çok sefer şahit olduk Burada da bir Yeşilçam hasretinin öne çıktığını görmekteyiz Lakin bu kere bir diğer probleme uzanıyoruz Erşan Kuneri periyot samimiyetine vurgu yapıyorsa 80’ler neden gereğince işlenmemiş Dış yer çekimlerine pek yer vermeyen Kuneri’de dekorasyon ve hatta kıyafetler dahi devri andırmakla birlikte yaşatmaya yetmiyor Bu 80’ler tatsız tuzsuz Kimse Yılmaz’dan periyodun atmosferini kusursuz işlemesini beklemiyor ama kurduğu dünyaya çok fazla sıkışan bir üslubu var diyebiliriz Kuneri de Yılmaz’ın başına o kadar sıkışmış ki seyirciye geçmiyor Aslında direktörün tezi ölçüsünde hareket ettiği kendini fazla yormadığı anlaşılıyor 80’leri bol kesim eşofman atari dev telsiz üçlemesinde epeyce şematik aktardığını göz önüne alırsak kümenin gücüne güvendiği de ortada Dizinin ismi grup enerjisi olabilirmiş

EBENİN AVI AMİN FERYADİ UCUZ SÖZ OYUNLARINA TENEZZÜL

Artık Erşan Kuneri’nin zaaflarına ve kozlarına geçebiliriz Yeşilçam’la ve periyotla kurduğu bağlantıyı Cem Yılmaz’ın nostaljik bakışına endeksleyen dizi en büyük düşünceyi elbet bu başlıkta yaşıyor Güldürü direktör sinemasının nadiren görüldüğü kabul edildiği bir cins Dahası cins sinemasında özgün bir lisan bulmak sanatsal bir üslup kotarmak hayli güç ve bir komedyen kendi güldüğü şeylere tekrar kendi etrafıyla gülmek için aksiyona geçtiğinde seyirciyle birebir frekansı yakalayamıyor Yılmaz’ın kendi üslubuna yönelmeye başladığı Karakomik sinemalar bu uyumsuzluğu az çok ortaya koymuştu Erşan Kuneri’de bu uyumsuzluk artarak sürmüş Cem Yılmaz mizahı eskidi üzere tenkitlerin kökeninde bu üslup uyuşmazlığının yattığı ileri sürülebilir Yılmaz kendini öne çıkardıkça seyirciyle bağı yitiriyor Erşan Kuneri güldürmesine güldürüyor lakin o mizaha katılamıyoruz Baktığımız şeylerin malzemenin ve işleyişin değişmesi gördüğümüz ve güldüğümüz şeyleri etkileşimi de değiştirmiş

Olumsuz yanları saymaya devam edelim Erşan Kuneri’de seyirciyi yıldıracak seviyede söz oyunu kullanılmış adeta sinek sağılmış Araç ve medya ne olursa olsun güldürmek süratli reaksiyon almak üzere bir hedefle yola çıkıldığında söz oyunundan kaçmak güç O yüzden Yılmaz’ın yönelimini yadırgamamak lazım ancak söz oyununun dozu kaçtığı takdirde diyalogları mahvettiğini unutmayalım Öncelikle metne düzgün yedirilmediğinde dikkat dağıtıcı bir rol oynadığını söylemeliyiz Diyalogları düşürmekle kalmıyor ritmi bozup seyirciyi hikayeden koparıyor Erşan Kuneri de söz oyunlarına verdiği tartı ve lisandaki cinsellik yüküyle öne çıkarken kaygısını anlatmaktan Yılmaz ın iletisini aktarmaktan yana aciz kalmakta Ebenin Avı Amin Faryadi Faqbadi ben beş dakikada gelirim Doyamadım Lakin ne oldu yaram üzere ucuz söz oyunlarıyla çağrışımlarla iş görülüyor 70 lerde erotik sinemaların yaratıcı isimleriyle seyirciye ulaştığı bir gerçek ama dizide bu anlayışa gönderme yapıldığına dair bir belirti de bulunmuyor Birkaç sahnede bu tuhaf isimlerle dalga geçilse bile dizinin söz oyunlarını 70 lerle ilişkilendirecek ipucundan yoksunuz ve bir defa daha Yılmaz ın başına erişim müsaadesi istemek durumunda kalıyoruz Aslında burada Erşan Kuneri’nin temel sorunundan kelam açabiliriz Cem Yılmaz’ın dizisi çatışmadan mahrum Sinema yapma gayesi ayakta kalma çabası Bunlar fakat temenni olur işlenmedikleri ayrıntı kazanmadıkları dahası taraf kazanmadıkları takdirde çatışmaya dönüşmezler En kıytırık anlatı çatışmasız ayakta duramazken Yılmaz saz arkadaşları ve düzgün niyetiyle koca bir diziyi sırtlamaya çalışmış Haliyle başaramamış

Pekala hiç mi güzel yanı yok dizinin Elbet var Yılmaz’ın sevdiği takımla iş yapma uğraşı meyve vermiş Oyuncular çok güzel anlaşıyorlar Bunda elbette dizinin kendine has bir devir ruhu yaratmasının bir iş kolunu eğlenceli bir lisanla anlatmasının hissesi bulunuyor Dizinin en kıymetli kozu ise nostaljik bir damardan ve çeşitlerden hareket etmesi filmcilik tezgahının arkasına geçmesi Çeşitlerin alt çeşitlerin klişeleriyle dalga geçmek bir devir üzerine oynamak her vakit iş yapar Renkli televizyonla yeni teknolojilerle dalga geçebilir gelecekten bildirebilirsiniz Hele güldürü öğesi üretmek niyetindeyseniz bereketli bir gereç her daim elinizin altındadır ve seçme eleme özgürlüğü size aittir Hem bugün ne varsa dünden bakıldığında enteresandır Erşan Kuneri devri en kaba çizgileriyle çizerken maksada kitleniyor

CEM YILMAZ SİNEMASI NEDEYE GİDİYOR

Bir yere gitmiyor zira ortada bir Cem Yılmaz sineması yok Üstelik olmayacak da Muhtemelen bir Hokkabaz daha izlemeyeceğiz hatta tahminen oyuncu Cem Yılmaz’ı kendi yazıp yönetmediği sinemalarda pek az göreceğiz Tadımlık dediklerinden Arkadaşlarıyla toplaşıp kara kuru sinemalar çekecek hikaye anlatmaktan kaçacak çatışmasız sinemalarda sevgi dolu bildiriler verip Yeşilçam’a selam duracak Kâğıt üstünde olan kâğıt üstünde kalacak Buna karşın bir Cem Yılmaz filmciliğinden bahsedebileceğimizi düşünüyorum Kaldı ki şahsen kendisi bu filmciliğe eğiliyor ve her fırsatta idealize ettiği sinema kesimine dair hikayeler anlatıyor Denebilir ki Cem Yılmaz arkadaşlarıyla oynamanın yanı sıra kalabalık grupları Yeşilçamvari kaynaşmış bir küme ortaya koymak amacıyla kuruyor ve hikayelerinde bir şeyler başarıp kanıtlamanın peşinde koşuyor Kötülere karşı güzellerin sahtekârlara karşı içtenlerin uğraşını eğlenceli bir lisanla aktaran Yılmaz inançlı alanından çıkamıyor

Erşan Kuneri’nin finalini Cem Yılmaz filmciliğinin finaliyle örtüştürebiliriz Kuneri dizisi arabeskle bitiyor Erotik sinemalar Yeşilçam tabutuna çakılan birinci çiviyse arabesk sinemalar son çivi Kuneri gişede arabesk sinema çekerek ayağa kalkıyor ve yeni maceralara güç topluyor Yılmaz da her sinemada yeni ve tatlı Yeşilçamı na hazırlık yapıyor Fakat bu yolun sonu maalesef hiçbir yere varmıyor veya daima kendine dönüyor Öyleyse yazın yazalım yazsınlar Yeşilçam’ını kendi getiriyor