ANKARA- İstanbul Sözleşmesi’nden çekilme kararının iptali talebiyle açılan çok sayıda dava, Danıştay 10. Dairesi’nde haziran ayı boyunca kümeler halinde temelden görülecek.
Daire, son alınan bilgiye nazaran ortalarında UYGUN Parti başkanı Meral Akşener, HDP Eş Genel Lideri Pervin Buldan ile CHP Küme Başkanvekili Özgür Özel’in müracaatlarının da ortalarında olduğu 42 davayı, 7-14 ve 23 Haziran’da yapacağı üç başka duruşmada ele alacak.
Duruşmaların akabinde, İstanbul Kontratı ile ilgili kararın açıklaması beklenirken, bu ay içinde görülecek olan dernek, baro ve sendikaların müracaatlarına ait duruşmalara iştirak daveti yapıldı.
BİR AYDA 42 DURUŞMA
İstanbul Sözleşmesi’nden çekilme kararının iptaline ait açılan davalardan 15’i 7 Haziran’da görülecek. Danıştay 10. Dairesi’nde yarın yapılacak duruşmalar ortasında HDP Eş Genel Lideri Pervin Buldan, CHP Küme Başkanvekili Özgür Özel, Evvel Bayanlar ve Çocuklar Derneği, SOL Parti, Yargıçlar Sendikası ile Malatya, Zonguldak, Çanakkale, Kars, Artvin, Denizli, Kırklareli, Tokat, Aksaray ve Şırnak Barolarının açtığı davalar yer alıyor.
15 duruşma ise 14 Haziran’da görülecek. YETERLİ Parti önderi Meral Akşener’in açtığı davanın yanı sıra bir öbür hafta yapılacak olan ve yüklü olarak baroların oluşturduğu duruşmalar şu biçimde: Türkiye Personel Partisi, İzmir Barosu, Trabzon Barosu, Mersin Barosu, Giresun Barosu, Eskişehir Barosu, Burdur Barosu, Adana Barosu, Manisa Barosu, Uşak Barosu, Bolu Barosu, Hatay Barosu, Tarım Orkam Sen/KESK ve Avukat Sedef Erken.
Ay boyunca sürecek duruşmalar, 23 Haziran’da görülecek 12 dava ile sona erecek. O gün temelden görülecek davalar ortasında Kocaeli, Kayseri, Batman, Samsun, Antalya, Ordu, Yalova, Bursa, Muğla, Van, Amasya Baroları yer alırken birebir vakitte Ankara Diş Doktorları Odası’nın açtığı davanın da duruşması görülecek.
DANIŞTAY SAVCISI FESİH KARARININ İPTALİNİ İSTEMİŞTİ
Türkiye’nin İstanbul Sözleşmesi’nden çekilme kararına karşı açılan 10 dava 28 Nisan’da Danıştay 10. Dairesi’nde görülmüş, savcının fesih kararının iptalini talep etmesinin akabinde kararın daha sonra bildiri edileceği açıklanmıştı.
Kararın açıklanması için gereken bir aylık yasal müddetin dolmasına karşın kararını açıklamayan Danıştay, haziran ayı boyunca bu tarafta açılan 42 davanın daha duruşmasını asıldan görüşecek. Danıştay’ın 7-14 ve 23 Haziran’da yapacağı üç farklı duruşmanın akabinde, İstanbul Mukavelesi ile ilgili kararını açıklaması bekleniyor.
‘BU DAVALAR POLİTİK BİR ÇABA ÜRÜNÜ’
İstanbul Mukavelesi’nin feshedilmesi kararının iptali talebiyle dava açan Evvel Bayanlar ve Çocuklar Derneği Lideri Müjde Tozbey Erden, yarın görülecek duruşma öncesinde süreci kıymetlendirdi.
Cumhurbaşkanı kararının “hükümsüz” olduğunu savunduklarını belirten Erden’e nazaran İstanbul Sözleşmesi’nden çıkma kararı, cinsiyetçiliğe dayalı otoriter, baskıcı, gerici toplum sistemini tercih eden siyasal yaklaşım tercihinin sembolü.
Bu davaların politik bir gayret eseri olduğunun altını çizen Erden, “Tüm gücümüzle daima bir arada gayret ediyoruz. Baroların ve siyasi partilerin dava açması bu nedenle hayati derecede kıymetlidir. Şayet Danıştay’dan olumsuz bir karar çıkarsa kendilerini iktidarın Danıştay’ı olarak tanımlarız, uğraşımıza kesintisiz devam ederiz” dedi.
Türkiye’de yargının da sebebiyet verdiği bayan düşmanlığının bayanı güçsüzleştirdiğini kaydeden Erden, şunları söyledi: İstanbul Mukavelesi’nin feshedilmesi bu manada bayan düşmanlarına yürek verdi. Kontratın feshedildiği duyuruldu ve sonraki gün 7 bayan öldürüldü. Elbette bu bir tesadüf değil. Her geçen gün artış göstermekte olan şiddet olaylarının önüne geçebilmek için toplum dinamiklerinin değişmesine muhtaçlığımız var.”
YARGIÇLAR SENDİKASI: DANIŞTAY’IN YAPISINA MÜDAHALE İSTANBUL MUKAVELESİ İLE BAĞLANTILI OLABİLİR
Yarın görülecek duruşmalar ortasında Yargıçlar Sendikası davası da var. Sendika Lideri Ayşe Pehlivan, Danıştay savcısının mütalaasına vurgu yaparak, “Hukuki manada bakacak olursak Danıştay savcısının mütalaasına uygun olarak heyetin fesih kararını iptal etmesi gerekiyor. İstanbul Sözleşmesi’nin uygulanmasının geliştirilmesi gündeme alınmalıyken ortaya çıkan bu fesih sürecini kabul etmiyoruz. Umarım Danıştay siyasi olarak değil de hukuk içinde kalarak bir kıymetlendirme yapar” sözlerini kullandı.
Öte yandan Meclis’e sunulan ‘altıncı yargı paketi’ ile Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’nun 31 Aralık 2022’de sona erecek olan vazife müddetlerinin 31 Aralık 2026’ya kadar uzatılması öngörülüyor. Pehlivan’a nazaran bu planlama da İstanbul Kontratı davalarının tüzel süreci ile ilişkili olabilir.
Daha evvel Danıştay’ın en üst organı olan Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’nun mukavelenin feshine karşı açılan davalarda yürütmenin durdurulması talebini reddettiğini hatırlatan Pehlivan, şöyle konuştu: “Danıştay 10. Dairesi’nin olumsuz bir karar vermesi durumunda bir üst organ olan Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’na müracaat yapılır. ‘Altıncı yargı paketi’ ile getirilmek istenen heyetin yapısının devamı kararı da İstanbul Mukavelesi hakkında daha evvel verilen ret kararı ile bağlı olabilir. Tıpkı konseyin devam etmesi isteniyor olabilir. Umarım hiç buna gerek kalmadan Danıştay’dan olumlu bir karar çıkar ve hukuk kazanır.”
‘BİZLER İÇİN KUTSAL OLAN TÜRKİYE’DEKİ AİLE YAPISI DEĞİL, İNSANLARIN ÖMÜR HAKKI’
Kırklareli Barosu’nun da fesih sürecine karşı açtığı davanın duruşması yarın görülecek. Türkiye Barolar Birliği (TBB) Bayan Hukuku Komisyonu’nun da periyot sözcüsü olan baronun, tüm baroların bayan hukuku komiteleri ismine savunma yapacağını tabir eden Kırklareli Barosu Bayan Türel Kurulu Koordinatörü Oylum Yaman, fesih sürecinin hukuken yok kararında olduğunu söyledi. Açtıkları davada öncelikle feshin hukuksuz olduğunun tespitini istediklerini, aksi halde Anayasa’nın 104. unsuruna karşıtlıktan bu kararın iptal edilmesini talep ettiklerini belirten Yaman, “Davanın tüzel temelinden çok siyasi bir saikinin olduğunu düşünüyoruz. Türkiye’de bayan cinayetleri, aile içi şiddet hadiseleri gitgide artıyor; lakin bunlara karşı bize söylenen “İstanbul Mukavelesi aile yapısını bozuyor” oldu. Bizler için kutsal olan Türkiye’deki aile yapısı değil, insanların hayat hakkıdır” dedi.
Avukat Yaman, İstanbul Sözleşmesi’nden bu biçimde vazgeçmenin birebir vakitte hukuka uygun olmadığı istikametinde Danıştay Başsavcılığı’nın mütalaası bulunduğunu hatırlatarak, şunları söyledi: “Yarın görülecek duruşmalarda da bizlere dayanak veren birçok bayan örgütü ve vatandaş da bizim yanımızda olacaktır. Aslında 28 Nisan’da yapılan duruşma sonrası 15 gün içinde kararın açıklanması gerekiyordu; fakat Danıştay bütün duruşmaları bitirdikten sonra bir karar vereceğe benziyor. Hukukun kazanacağını düşünüyoruz. Sürecin sonuna kadar takipçisi olacağız.”
